Baby van 0-1 (zuigeling)
Baby’s huilen. Dat is nu eenmaal zo. Maar als baby’s overmatig huilen en symptomen hebben zoals beschreven in tabel 1 hieronder..
Dan is het zinvol om eens een screening te laten uitvoeren door een kindermanueeltherapeut. Deze symptomen kunnen namelijk samenhangen met een stoornis in het functioneren van het nekje van je kind (HCFS). De twee meest opvallende symptomen hierbij zijn een voorkeursrotatie van nek en hoofd en/of overstrekking van de nek die (bijna) niet doorbreekbaar zijn. Door het aanhoudende karakter van de dwangstand in de nek kan een afplatting van de schedel ontstaan, de zogenoemde Deformatieve Plagiocephalie. Ook gaat de zuigeling over het algemeen met zijn hele lichaam strekken korte tijd na de geboorte. In het verleden werd de schedelafplatting soms nog met helmtherapie behandeld maar daar is men op teruggekomen. Ook zijn er vaak bewegingsbeperkingen te vinden in de rest van de wervelkolom, het bekken of de heupjes. 

Tabel 1

Symptomen
De volgende symptomen kunnen wijzen op een functiestoornis in de nek bij baby’s. De symptomen kunnen zich in wisselende samenstelling presenteren.

HCFS
HCFS (Hoog Cervicale Functie Stoornis) is een term die in de plaats gekomen is van wat vroeger “KISS” (Kopfgelenk Induzierte Symmetrie Störungen) werd genoemd. Hieronder vallen o.a. de omschrijvingen “huilbaby”, “scheef hoofdje”, “scheef nekje”, asymmetrische zuigeling”, “banaan-houding” en “voorkeurshouding”.

Een stoornis in het nekje van je kind kan ontstaan door:

• een eenzijdige ligging in de baarmoeder tijdens de zwangerschap
• een moeizame bevalling al dan niet met vacuümpomp of tang
• een (gecompliceerde) keizersnede
  Overigens is niet altijd precies duidelijk wat de mogelijke oorzaak van het nekprobleem bij je baby is. 

Indien er inderdaad sprake is van een stoornis in het functioneren van de nek (en/of de rug, bekken of heup) kan je kind manueeltherapeutisch behandeld worden. Daarvoor zijn gemiddeld maar 3-4 behandelingen nodig (zie tabel 2 voor de resultaten bij 295 behandelde zuigelingen). Meestal vindt de behandeling plaats in samenwerking met een kinderfysiotherapeute. Ook als je kind al ouder is kun je voor behandeling terecht, maar liefst zijn we er zo vroeg mogelijk bij (idealiter vóór de 7 maanden, voordat je kindje gaat zitten/staan).    

Tabel 2  

Kinderen van 2-18
Tot voor kort heerste de overtuiging dat kinderen geen noemenswaardige stoornissen in de wervelkolom zouden kunnen krijgen en dat als dat al zo was, deze spontaan weer zouden verdwijnen. Niets is echter minder waar. Kinderen hebben, net als volwassenen soms problemen met de functie van hun wervelkolomgewrichten en deze kunnen zich uiten in:    

• hoofdpijn
• nekpijn
• pijnklachten elders in de wervelkolom (vaak zelfs op meerder plekken tegelijk)
• onverklaarbare buikpijnklachten
• concentratiestoornissen
• gedrag waarbij gewrichten zeer frequent door het kind zelf word “gekraakt”. Dit fenomeen is bijna altijd symptomatisch voor een functiestoornis in de wervelkolom waarbij het kind “op zoek gaat” naar een oplossing 

Kinder-manueeltherapeutische behandeling geeft bij een juiste indicatiestelling over het algemeen in korte tijd veel verlichting of volledige genezing van de klachten (tabel 2). Het kan een eye-opener zijn voor ouders en kinderen, als de symptomen die het kind heeft op een logische en reproduceerbare manier verklaard kunnen worden. 

EWMM register
Een kinder-manueeltherapeut dient de opleiding tot kinder-manueeltherapeut gevolgd te hebben en ingeschreven te staan in het register van de European Workgroup for Manual Medicine (EWMM). Inschrijving in dit register waarborgt het kwaliteitsniveau middels na- en bijscholing. Dit register is ook erkend door het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) zodat hier sprake is van een reguliere behandelvorm, die wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Zie voor meer informatie voor ouders, verwijzers en het register: EWMM.  

 Tabel 3

Sinds 2006 worden de behandelcijfers van zuigelingen met nekproblemen (HCFS – Hoog Cervicale Functie Stoornis) bijgehouden. Belangrijkste conclusie van bovenstaande tabel is dat de behandeling van een zuigeling met een HCFS door een gespecialiseerde manueeltherapeut volkomen ongevaarlijk is. De therapeut maakt gebruik van zeer milde mobilisaties en NIET van manipulaties (kraken).

Ben je niet woonachtig in de omgeving Den Bosch-Tilburg en zoek je een geregistreerd kinder-manueeltherapeut? Klik dan HIER!
Praktijkfolder met meer informatie over HCFS voor ouders: klik HIER     

“Ik ervaar de behandeling van kleine kinderen als het mooiste, dat de manuele therapie mij heeft geschonken”
– Dr. Gottfried Gutman grondlegger van Manuele Therapie bij asymmetrische zuigelingen 

Links

• Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)
• Nederlandse Vereniging voor Manuele Therapie (NVMT)
• Register (EWMM) Kindermanueeltherapeuten Nederland
• Kiss-kinderen.nl
• De Fysiotherapeut
• www.voorkomblessures.nl
• Zorgverzekeringwijzer

Literatuurlijst

1. Saedt E, Driehuis F, Hoogeboom TJ, van der Woude BH, de Bie RA, Nijhuis-van der Sanden MWG. Common Manual Therapy Practices in the Netherlands for Infants With Upper Cervical Dysfunction: A Prospective Cohort Study. Journal of manipulative and physiological therapeutics. 2018;41(1):52-61.
2. Biedermann H. Manual therapy in children. 2004.
3. Driehuis F., Nijhuis-van der Sanden M.W.G., Saedt E., Woude B.H. v.d., Bie de R.A.. Factsheet manuele therapie bij zuigelingen 0 – 1 jaar (diagnostiek). 2016.
4. Driehuis F., Nijhuis-van der Sanden M.W.G., Saedt E., Woude B.H. v.d., Bie de R.A.. Factsheet manuele therapie bij zuigelingen 0 – 1 jaar (behandeling). 2016.
5. Driehuis F., Nijhuis-van der Sanden M.W.G., Saedt E., Woude B.H. v.d., Bie de R.A.. Factsheet manuele therapie – Diagnostiek bij kinderen. 2016.
6. Driehuis F., Nijhuis-van der Sanden MWG, Saedt E., Woude B. v.d., Bie de R.A.. Factsheet manuele therapie – Behandeling van kinderen. 2016.
7. Femke Driehuis, Thomas J. Hoogenboom, Maria W.G. Nijhuis -van der Sanden, Rob. A. de Bie, J. Bart Staal. Spinal manual therapy in infants, children and adolescents: A systematic review and meta-analysis on treatment, technique and outcomes. 2019.